2 भारताची संसद

---

1. केंद्रीय शासन यंत्रणेच्या कायदेमंडळाला _______ असे म्हणतात. 1) कार्यकारी मंडळ 2) न्यायमंडळ 3) संसद 4) मंत्रिमंडळ

2. भारतीय संसदेचे लोकसभा हे गृह संसदेचे _______ गृह आहे. 1) फक्त अ 2) अ] द्वितीय परंतु वरिष्ठ 3) ब] प्रथम परंतु कनिष्ठ 4) यापैकी नाही

3. लोकसभेला संसदेचे पहिले सभागृह असे का म्हणतात ? 1) यापैकी नाही 2) राज्यसभेच्या तुलनेत सदस्य संख्या जास्त 3) अप्रत्यक्षपणे निवडून येणारे सभागृह 4) जनतेकडून प्रत्यक्षपणे निवडून येणारे सभागृह.

4. लोकसभा या सभागृहाचा कालावधी किती वर्षे असतो ? 1) 4 वर्षे 2) 6 वर्षे 3) 2 वर्षे 4) 5 वर्षे

5. भारतीय संविधानानुसार लोकसभेची जास्तीत जास्त सदस्य संख्या किती ? 1) 530 2) 545 3) 552 4) 560

6. कोणत्या समाजास पुरेसे प्रतिनिधित्व नसल्यास त्या समाजाच्या दोन प्रतिनिधींची नियुक्ती राष्ट्रपती लोकसभेवर करतात ? 1) अंग्लो इंडियन 2) अल्पसंख्यांक 3) अनुसूचित जाती 4) अनुसूचित जमाती

7. भारतीय संसदेचे वरिष्ठ सभागृह कोणते ? 1) लोकसभा 2) राष्ट्रपती भवन 3) राज्यसभा 4) विधानसभा

8. संसदेचे असे सभागृह ज्यावर निवडून गेलेले सदस्य हे घटकराज्ये व केंद्रशासित प्रदेशांच्या निर्वाचित सदस्यांकडून निवडलेले असतात. 1) नीती आयोग 2) लोकसभा 3) विधानसभा 4) राज्यसभा

9. राज्यसभेचे किती सदस्य घटकराज्ये व केंद्रशासित प्रदेशातून निवडून येतात ? 1) 234 2) 238 3) 12 4) 250

10. कोणत्या पद्धतीने राज्यसभेवर सदस्यांची निवड केली जाते ? 1) प्रमाणशीर प्रतिनिधित्व 2) प्रत्यक्षपणे 3) वरील सर्व 4) एकल संक्रमण

11. लोकसभेची निवडणूक लढवायला वयाची कमीत कमी किती वर्षे पूर्ण असावी लागतात ? 1) 30 वर्षे 2) 25 वर्षे 3) 35 वर्षे 4) 18 वर्षे

12. राज्यसभेची निवडणूक लढविणारी व्यक्ती कमीत कमी किती वर्षांची असावी ? 1) 30 वर्षे 2) 35 वर्षे 3) 25 वर्षे 4) 18 वर्षे

13. भारतीय संसदेचे स्थायी(कधीही विसर्जित न होणारे) सभागृह कोणते ? 1) विधानसभा 2) लोकसभा 3) विधान परिषद 4) राज्यसभा

14. राज्यसभेत सहा वर्षांचा कार्यकाल पूर्ण केलेले किती सदस्य दर 2 वर्षांनी निवृत्त होतात ? 1) 1/2 2) 1/12 3) 1/3 4) 1/6

15. राज्यसभेचा पदसिद्ध अध्यक्ष कोण असतो ? 1) विरोधी पक्षनेता 2) राज्यमंत्री 3) उपराष्ट्रपती 4) प्रधानमंत्री

16. कोणत्या सभागृहाचा अध्यक्ष हा त्या सभागृहाचा अध्यक्ष असतो परंतु त्या सभागृहाचा सदस्य नसतो ? 1) राज्यसभा 2) योजना आयोग 3) विधानसभा 4) लोकसभा

17. खालीलपैकी संसदेची प्राथमिक जबाबदारी कोणती ? 1) कालबाह्य झालेले कायदे रद्द करणे. 2) काही कायद्यांत आवश्यक ते बदल करणे. 3) वरील सर्व 4) लोककल्याणासाठी नव्या कायद्यांची निर्मिती करणे.

18. भारतीय संविधान दुरुस्तीच्या प्रक्रियेबाबत योग्य पर्याय कोणता ? 1) संविधानातील काही तरतुदी संसदेच्या विशेष बहुमताने बदलल्या जातात. 2) वरील सर्व 3) भारतीय संविधानातील काही दुरुस्त्या संसदेच्या सध्या बहुमताने केल्या जातात. 4) संविधानातील काही तरतुदी संसदेचे विशेष बहुमत आणि निम्म्यापेक्षा अधिक घटकराज्यांच्या संमतीने बदलल्या जातात.

19. अर्थविधेयक भारतीय संसदेच्या कोणत्या सभागृहात मांडले जाते ? 1) वार्षिक सभा 2) विधानसभा 3) राज्यसभा 4) लोकसभा

20. लोकसभेचे कामकाज कोणाच्या नियंत्रणाखाली चालते ? 1) प्रधानमंत्री 2) उपराष्ट्रपती 3) लोकसभा अध्यक्ष 4) राष्ट्रपती

21. खालीलपैकी लोकसभा अध्यक्षांची जबाबदारी कोणती ? 1) लोकसभा विसर्जित करणे. 2) सार्वत्रिक निवडणुका जाहीर करणे 3) सभागृहाचे कामकाज सुरळीतपणे चालवणे. 4) प्रधानमंत्र्यांना मार्गदर्शन करणे

22. संसदेत सदस्याद्वारे एखादे विधेयक मांडले जाते व त्याचे स्वरूप थोडक्यात स्पष्ट केले जाते यास विधेयकाचे ______ म्हणतात. 1) पहिले वाचन 2) मसुदा वाचन 3) दुसरे वाचन 4) अंतिम वाचन

23. संसदेच्या दोन्ही सभागृहांमध्ये पारित झालेले विधेयक कुठे पाठवले जाते ? 1) प्रधानमंत्र्यांकडे 2) महान्यायवादिंकडे 3) लोकसभा अध्यक्षांकडे 4) राष्ट्रपतींकडे

24. एखाद्या विधेयकाबाबत लोकसभा व राज्यसभा यांच्यात मतभेद निर्माण झाल्यास संसदेचे संयुक्त अधिवेशन घेऊन त्या विधेयकावर चर्चा करून त्या विधेयकाचे भवितव्य ठरते. संसदेच्या संयुक्त अधिवेशनाचा अध्यक्ष कोण असतो ? 1) पंतप्रधान 2) राज्यसभेचे अध्यक्ष 3) लोकसभेचे सभापती 4) राष्ट्रपती

25. संसदेचे संयुक्त अधिवेशन कोण बोलावतो ? 1) प्रधानमंत्री 2) उपराष्ट्रपती 3) राष्ट्रपती 4) लोकसभा सभापती

26. संसदेच्या दोन्ही सभागृहात संमत झालेल्या विधेयकाचे कायद्यात रुपांतर होण्यासाठी कशाची आवश्यकता असते ? 1) राष्ट्रपतींच्या स्वाक्षरीची 2) वरील सर्व 3) सभापतींच्या स्वाक्षरीची 4) प्रधानमंत्र्यांच्या स्वाक्षरीची

27. राज्यसभेचा कार्यकाल किती असतो ? 1) 6 वर्षे 2) कायमस्वरूपी 3) 5 वर्षे 4) 2 वर्षे

28. राज्यसभेच्या सदस्यांचा कार्यकाल किती असतो ? 1) 3 वर्षे 2) 2 वर्षे 3) 6 वर्षे 4) 5 वर्षे